Η βιταμίνη D είναι ένα από τα πολλά θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός για να παραμείνει υγιής. Μαζί με το ασβέστιο, η βιταμίνη D βοηθά στην ανάπτυξη οστών και στη διατήρηση της υγείας τους. Επιπλέον, εμποδίζει την απελευθέρωση της παραθυρεοειδούς ορμόνης, η οποία απορροφά ξανά τον οστικό ιστό, οδηγώντας σε αραίωση και εξασθένιση των οστών, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο καταγμάτων.
Ο όρος "βιταμίνη D" αναφέρεται σε διάφορες μορφές αυτής της βιταμίνης, δύο από τις οποίες είναι σημαντικές για την υγεία του σώματος: βιταμίνη D2, που παράγεται από τα φυτά και τη βιταμίνη D3, που παράγεται φυσικά από τον οργανισμό μετά την έκθεση στο ηλιακό φως. Αυτές οι μορφές βιταμίνης D μπορούν επίσης να βρεθούν σε τρόφιμα.
Γιατί χρειαζόμαστε βιταμίνη D;
Ο βασικός ρόλος της βιταμίνης D είναι να διατηρήσει τα φυσιολογικά επίπεδα ασβεστίου και φωσφόρου στο αίμα. Η βιταμίνη D βοηθά το σώμα να απορροφήσει ασβέστιο, το οποίο δημιουργεί και διατηρεί ισχυρά οστά. Μπορεί επίσης να διαδραματίσει ρόλο στη διατήρηση της μυϊκής λειτουργίας και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, λένε οι ειδικοί στην κλινική του Cleveland .
Τα τελευταία χρόνια, η βιταμίνη D έχει προωθηθεί έντονα ως μια θαυμάσια βιταμίνη, επειδή προσφέρει προστασία από ορισμένες μορφές καρκίνου (καρκίνο του μαστού, καρκίνο του παχέος εντέρου, καρκίνο του προστάτη), κατά της καρδιακής προσβολής, της νόσου του Αλτσχάιμερ αλλά και κατά ορισμένων χρόνιων παθήσεων. , όπως ο διαβήτης και η υπέρταση. Ωστόσο, όλα αυτά τα οφέλη δεν αποδεικνύονται σαφώς, σύμφωνα με τους ειδικούς του Χάρβαρντ, που συνιστούν προσοχή στη χορήγηση συμπληρωμάτων βιταμίνης D για την πρόληψη αυτών των ασθενειών. Υπάρχουν μελέτες που υποδεικνύουν τον ωφέλιμο ρόλο της βιταμίνης D ενάντια σε αυτές τις καταστάσεις, αλλά τα αποτελέσματά τους είναι είτε προκαταρκτικά είτε αμφισβητούμενα. Απαιτείται συνεκτική και μακροπρόθεσμη έρευνα για την υποστήριξη των αποτελεσμάτων αυτών των μελετών.
Ανάγκη για βιταμίνη D
Οι γενικές συστάσεις στις διεθνείς οδηγίες σχετικά με την ποσότητα βιταμίνης D που απαιτείται ανά ημέρα (εκφραζόμενες σε διεθνείς μονάδες), σε υγιείς ανθρώπους, είναι οι ακόλουθες:
Παιδιά ηλικίας 0-12 μηνών - 1.000 IU / ημέρα
Άτομα ηλικίας μεταξύ 1 και 70 ετών, έγκυες γυναίκες - 600 IU / ημέρα
Άτομα ηλικίας άνω των 71 ετών - 800 IU / ημέρα
Οι δόσεις μπορούν να προσαρμοστούν από τον γιατρό, ανάλογα με τις ατομικές ανάγκες κάθε ατόμου.
Ανεπάρκεια βιταμίνης D
Η ανεπάρκεια ή έλλειψη βιταμίνης D μπορεί να παρουσιαστεί ως αποτέλεσμα ανεπαρκούς έκθεσης στο φως του ήλιου, διαταραχές της απορρόφησης του εντέρου, μειωμένη πρόσληψη τροφής, κατανάλωση ορισμένων φαρμάκων που επιταχύνουν την απορρόφηση της βιταμίνης D. Στα βρέφη μπορεί να εμφανιστεί ανεπάρκεια βιταμίνης D λόγω μειωμένων ποσοτήτων Βιταμίνης D στο μητρικό γάλα.
Στα παιδιά, η ανεπάρκεια της βιταμίνης D μπορεί να οδηγήσει σε ραχίτιδα, η οποία παρουσιάζεται με την καμπυλότητα των ποδιών, ενώ στους ενήλικες, οδηγεί σε οστεομαλακία, δηλαδή στην αφαίρεση της οστικής μήτρας.
Παράγοντες κινδύνου για ανεπάρκεια βιταμίνης D:
Ηλικία
Βάρος και κινητικότητα - οι παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν αυξημένο κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης D
Αλλεργία γάλακτος
Αυστηρή δίαιτα βίγκαν
Μητρικό γάλα, το οποίο περιέχει μικρή ποσότητα βιταμίνης D
Ορισμένες καταστάσεις: κυστική ίνωση, χρόνια νεφρική νόσο ή φλεγμονώδης νόσο του εντέρου
Μέτρηση βιταμίνης D
Παλαιότερα μερικοί γιατροί συστήναν στους ασθενείς να μετρούν τακτικά τα επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα. Ωστόσο, υπήρχαν ερευνητές που υποστηρίζαν ότι οι εξετάσεις είναι πιο σχετικές σε ηλικιωμένους, οι οποίοι έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καταγμάτων και στους οποίους είναι ευεργετικό να βελτιωθεί το επίπεδο βιταμίνης D.
Οι ειδικοί του Χάρβαρντ συστήναν να μετρώνται συχνότερα τα επίπεδα βιταμίνης D σε άτομα που πάσχουν από οστεοπόρωση ή βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης οστεοπόρωσης:
Οι γυναίκες που είναι προεμμηνοπαυσιακές και εμμηνόπαυστες, ειδικά αν είναι καπνιστές.
Μεγαλύτερες γυναίκες και άνδρες με ιστορικό οστεοπόρωσης στην οικογένεια.
Άτομα που έπασχαν από κάταγμα του ισχίου, του καρπού, της σπονδυλικής στήλης ή άλλων καταγμάτων μετά την ηλικία των 50 ετών.
Οι άνθρωποι που παίρνουν ένα φάρμακο που θρυμματίζει τα οστά, όπως ένα κορτικοστεροειδές.
Σήμερα μετά απο παρα πολλές μετρήσεις των επιπέδων της βιταμίνης D σε ενα πολύ μεγάλο ηλικιακό φάσμα του Ελληνικού πληθυσμού ,διαπιστώνεται πολυ σοβαρή έλλειψη της Βιταμίνης D σε όλες της ηλικίες, γεγονός που καθιστά την μέτρηση και παρακολουθηση των επιπέδων της τακτικότερα και αναγκαία να συμπεριλαμβάνεται σε ολα τα check up.
Η εξέταση αίματος που καθορίζει την ποσότητα της βιταμίνης D στο αίμα ονομάζεται 25-ΟΗ-βιταμίνη D3. Εάν ο γιατρός σας έχει συστήσει να κάνετε αυτή την ανάλυση, μπορείτε να την κάνετε οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας στα εργαστήρια μας.
Τα φυσιολογικά όρια της ποσότητας βιταμίνης D στο σώμα ενός υγιούς ατόμου είναι μεταξύ 30 νανογραμμάρια / ml και 100 ng / ml. Ένα επίπεδο κάτω από 30 ng / ml υποδεικνύει ανεπάρκεια βιταμίνης D.
Πηγές της βιταμίνης D
Το σώμα παίρνει την απαραίτητη βιταμίνη D μετά την έκθεση στον ήλιο, αλλά και καταναλώνοντας ορισμένα τρόφιμα και συμπληρώματα διατροφής.
Έκθεση στον ήλιο
Η βιταμίνη D παράγεται φυσικά από το σώμα όταν το δέρμα εκτίθεται στον ήλιο. Έχει λάβει το προσωνύμιο «η βιταμίνη του ήλιου». Η ποσότητα της αφομοιωμένης βιταμίνης D εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η εποχή (συνήθως, υπάρχει λιγότερος ήλιος στους χειμερινούς μήνες), η ώρα της ημέρας (οι ακτίνες του ήλιου είναι ισχυρότερες μεταξύ 10:00 και 15:00), τα σύννεφα και το επίπεδο η ατμοσφαιρική ρύπανση, καθώς και η γεωγραφική περιοχή (οι πόλεις κοντά στον Ισημερινό έχουν υψηλότερα επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας). Σύμφωνα με τους ειδικούς του Χάρβαρντ, η έκθεση στον ήλιο μεταξύ 10 και 15 λεπτών, αρκετές φορές την εβδομάδα, χωρίς τη χρήση αντιηλιακών, αρκεί για να αφομοιώσει την απαιτούμενη ποσότητα βιταμίνης D για μια εβδομάδα. Μην υπερβάλλετε, ωστόσο, με απροστάτευτη έκθεση στον ήλιο, επειδή αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος!
Τροφή
Συνήθως, η ποικίλη και ισορροπημένη διατροφή είναι ο καλύτερος τρόπος για να παίρνετε βιταμίνες. Αλλά όχι στην περίπτωση της βιταμίνης D. Μόνο μια σειρά τροφίμων περιέχει περισσότερα από 100 IU ανά δόση:
Μπακαλιάρος
Σολομός
Τόνος
Σαρδέλλα
Συκώτι
Βόειο κρέας
Γάλα και γιαούρτι
Αποξηραμένα δημητριακά
Πορτοκάλια
Ορισμένα είδη μανιταριών
Μαργαρίνη
Κρόκος αυγού
Είναι σημαντικό να ελέγχετε τις ετικέτες των προϊόντων, επειδή η ποσότητα της βιταμίνης D ποικίλλει όταν προστίθεται τεχνητά σε ορισμένα προϊόντα όπως ο χυμός πορτοκαλιού, το γιαούρτι και η μαργαρίνη.
Συμπληρώματα
Επειδή υπάρχει περιορισμένος αριθμός τροφών που περιέχουν βιταμίνη D, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να λάβετε συμπληρώματα βιταμίνης D. Τα περισσότερα συμπληρώματα μπορούν να ληφθούν χωρίς συνταγή, αλλά συνιστάται να συμβουλευτείτε προηγουμένως έναν γιατρό για να βεβαιωθείτε ότι έχετε πάρει τη σωστή απόφαση. Η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης D μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνη με την ανεπάρκεια βιταμίνης D.